Almanya’da sağlık sigortası yaptırmak

Almanya’da sağlık sigortası yaptırmak, yaşam şartlarından biridir ve kanunen zorunludur. İki ana sistem vardır: yasal sağlık sigortası (gesetzliche Krankenversicherung – GKV) ve özel sağlık sigortası (private Krankenversicherung – PKV).

İşte Almanya’da sağlık sigortası yaptırmanın adımları ve dikkat edilmesi gerekenler:

1. Kimler Zorunlu?

• Almanya’da ikamet eden ve çalışan herkes sağlık sigortası yaptırmak zorundadır.
• Öğrenciler, serbest meslek sahipleri, çalışanlar, işsizler… Herkes kendi durumuna uygun bir sigortaya kaydolmalıdır.
• Avrupa Birliği ülkelerinden gelenlerin EHIC (Avrupa Sağlık Sigortası Kartı) olabilir, ancak uzun süreli kalışlarda Almanya’da sigorta yaptırmak gerekebilir.

2. İki Temel Sistem

A) Yasal Sağlık Sigortası (Gesetzliche Krankenversicherung – GKV)

• Kimler İçin: Brüt yıllık geliri 69.300 Euro’nun (2025 için) altında olan çalışanlar zorunlu olarak bu sisteme girer. Aile bireyleri (eş, çocuk) genellikle ek ücret ödemeden sigortalının poliçesine dahil edilebilir.
• Nasıl Yapılır?
  1. Bir sağlık sigortası şirketi (Krankenkasse) seçilir. (Örn: AOK, TK, Barmer, DAK-Gesundheit, hkk vb.)
  2. Şirkete başvurulur (online, şube veya telefonla).
  3. İşveren, sigorta şirketini öğrendikten sonra sigorta priminin yarısını işçinin maaşından keser, kendi yarısını da ekleyerek sigorta şirketine öder.
• Avantajlar: Güvenli, aile dahil, gelire göre prim (maaşın yaklaşık %14.6’sı + ek katkı payı), işsiz kalındığında devlet tarafından ödenmeye devam edilebilir.
• Dezavantajlar: Bazı özel tedavilerde kısıtlamalar olabilir, doktor seçiminde (muayenehane doktorları için) tam serbestlik vardır ancak özel muayenehaneler (Privatpraxis) için ek ücret gerekebilir.

B) Özel Sağlık Sigortası (Private Krankenversicherung – PKV)

• Kimler İçin: Brüt yıllık geliri 69.300 Euro’nun (2025 için) üzerinde olan çalışanlar, serbest meslek sahipleri ve devlet memurları tercih edebilir. Öğrenciler genellikle giremez.
• Nasıl Yapılır?
  1. Bir sigorta broker’ı (Versicherungsmakler) veya doğrudan özel sigorta şirketleriyle görüşülür.
  2. Sağlık durumu detaylı bir şekilde beyan edilir (sağlık sorunları primleri etkiler).
  3. Kişiye özel bir paket (kapsam, katkı payı, ek hizmetler) oluşturulur ve sözleşme imzalanır.
• Avantajlar: Daha kapsamlı hizmetler, daha kısa randevu süreleri, özel doktorlara erişim, yaşlandıkça biriken katkı payı (Altersrückstellungen).
• Dezavantajlar: Primler yaşa ve sağlık durumuna göre belirlenir, aile bireyleri için ayrı prim ödenir, ilerleyen yaşlarda primler yükselebilir, işsiz kalındığında primler tamamen kişiye ait olur.

3. Başvuru İçin Gerekli Belgeler

• Pasaport veya kimlik kartı
• İkametgah kaydı (Meldebescheinigung)
• Vergi numarası (Steuer-ID)
• Çalışanlar için: İş sözleşmesi ve maaş bordrosu
• Öğrenciler için: Öğrenci belgesi
• Aile üyeleri için: Evlilik cüzdanı veya doğum belgesi (uluslararası geçerli veya tercüme edilmiş)

4. Önemli Noktalar

• Zamanlama: Almanya’ya geldikten sonraki ilk 14 gün içinde sigorta yaptırmak çok önemlidir. İkamet izni, çalışma izni ve işe başlama için sigorta belgesi (Versicherungsnachweis) şarttır.
• Seçim: Durumunuzu iyi değerlendirin. Geliriniz yüksek değilse veya aileniz varsa, GKV genellikle daha avantajlıdır.
• Değişiklik: GKV’den PKV’ye geçiş kolay değildir ve genellikle geri dönüş zordur. PKV’den GKV’ye geçiş ise belirli şartlara (gelirin düşmesi, 55 yaş altı vb.) bağlıdır.
• Dil Desteği: Büyük sigorta şirketlerinin (özellikle TK, AOK) Türkçe danışmanlık hizmeti veren şubeleri veya telefon hatları bulunur.
• Rückmeldung: Sigorta şirketi size bir sigorta kartı (Gesundheitskarte) gönderir. Bu kartı doktora veya hastaneye her gittiğinizde yanınızda bulundurmalısınız.

5. Özel Durumlar

• Öğrenciler: 30 yaşın altında ve bir üniversitede okuyan öğrenciler, öğrenci yasal sağlık sigortası yaptırabilir (aylık yaklaşık 120-130 Euro civarı, 2025).
• Serbest Çalışanlar (Freiberufler): Gelirleri ne olursa olsun, GKV veya PKV’yi seçme hakkına sahiptir.
• İşsizler: İşsizlik maaşı (Arbeitslosengeld I) alanların sigortası İş ve İşçi Bulma Kurumu (Agentur für Arbeit) tarafından, sosyal yardım (Arbeitslosengeld II/Bürgergeld) alanların ise sosyal daire (Sozialamt) tarafından ödenir.

Son Tavsiye: Kişisel durumunuz karmaşıksa (örneğin, serbest meslek, yüksek gelir, aile planı), tarafsız bir sigorta danışmanı (Versicherungsberater) veya tüketici danışma merkezi (Verbraucherzentrale) ile görüşmeniz faydalı olacaktır.

Sağlık sigortanızı düzenlemek, Almanya’da resmi işlemlerinizin temel taşını oluşturacaktır. İyi araştırma yaparak sizin için en uygun seçeneği belirleyin.