Almanya’da oturum (ikamet) izni nasıl alınır
Genel Bakış: Oturum İzinleri Türleri
Almanya’da başlıca oturum izinleri şunlardır:
- Geçici Oturum İzni (Aufenthaltserlaubnis): Belirli bir amaç için (çalışma, eğitim gibi) verilen, süreli izindir.
- Yerleşim İzni (Niederlassungserlaubnis): Süresiz oturum iznidir. Hiçbir süre sınırlaması yoktur ve çalışma kısıtlaması genellikle yoktur.
- AB Mavi Kart (Blaue Karte EU): Yüksek öğrenim görmüş ve belirli bir asgari maaşı olan nitelikli çalışanlar içindir. Yerleşim iznine geçişi kolaylaştırır.
Sürecin Genel Adımları
Hangi izin türüne başvuracak olursanız olun, izlemeniz gereken genel yol aşağı yukarı aynıdır:
1. Amaç ve Vize Türünü Belirleme (Türkiye’den Başvuru)
- Almanya’ya geliş amacınızı belirleyin: İş, eğitim, aile birleşimi, dil okulu, vs.
- Uygun ulusal vize için başvurun: Turist vizesi ile gelip oturum iznine başvuramazsınız. Almanya’da ikamet edecek kişilerin çoğunun Türkiye’den ulusal vize (D Tipi) alması gerekir. Bu vizeyi, Almanya’nın Türkiye’deki (İstanbul, Ankara, İzmir) Konsolosluklarından veya onaylı vize başvuru merkezlerinden alırsınız.
- Vize başvurusu için gerekli belgeleri hazırlayın: Bu, amacınıza göre değişir (iş sözleşmesi, kabul mektubu, evlilik cüzdanı vb.).
ÖNEMLİ: Ulusal vize ile Almanya’ya giriş yaparsınız. Oturum iznini ise Almanya’da aldığınız şehrin Yabancılar Dairesi’nden (Ausländerbehörde) alırsınız.
2. Almanya’da Kayıt (Anmeldung)
- Almanya’ya vardıktan sonraki ilk iki hafta içinde, kaldığınız adresi Yerel Nüfus Dairesi’ne (Einwohnermeldeamt) bildirmek zorundasınız. Buna Anmeldung denir.
- Anmeldung yaptırdıktan sonra size bir kayıt belgesi (Anmeldebestätigung) verilir. Bu belge, ALMANYA’DAKİ EN ÖNEMLİ BELGEDİR. Oturum izni, banka hesabı, telefon hattı gibi her şey için bu belgeye ihtiyacınız olacak.
3. Yabancılar Dairesi’nden (Ausländerbehörde) Randevu Alama
- Oturum izni başvurusu için ikamet ettiğiniz şehrin Yabancılar Dairesi’nden online veya telefonla randevu almalısınız. Randevu almak bazen haftalar, hatta aylar sürebilir, bu yüzden erken hareket edin.
- Vizenizin süresi dolmadan randevu almanız çok önemlidir.
4. Başvuru için Gerekli Belgeleri Hazırlama
Randevuya giderken genellikle aşağıdaki belgeleri hazırlamanız gerekir (Talep edilen belgeler amaçınıza göre farklılık gösterebilir):
- Doldurulmuş başvuru formu (Formular genellikle dairenin websitesinde bulunur)
- Geçerli pasaport (Vizenin bulunduğu pasaport)
- Biyometrik fotoğraf (Son 6 ay içinde çekilmiş)
- Adres kayıt belgesi (Anmeldebestätigung)
- Sağlık sigortası belgesi: Almanya’da geçerli sağlık sigortanızın olduğunu kanıtlayan belge. (Kamusal (gesetzlich) veya özel (privat) sigorta)
- Gelir kanıtı: İş sözleşmesi ve son 3 maaş bordrosu, ya da öğrenciyseniz bloke hesap (Sperrkonto) veya mali taahhütname belgesi.
- Konut durumu kanıtı: Ev kira sözleşmesi
- Dil sertifikaları: Gerekiyorsa (A1, B1 gibi)
- Vize ücreti: Genellikle 50 – 100 Euro arasındadır.
NOT: Tüm belgelerin aslı ve genellikle ikişer fotokopisi istenir. Türkçe belgelerin (doğum belgesi, evlilik cüzdanı gibi) apostilli ve yeminli tercüman tarafından Almancaya çevrilmiş olması gerekebilir.
5. Randevuya Gitme ve Başvuruyu Tamamlama
- Randevu günü tüm belgelerinizle birlikte Yabancılar Dairesi’ne gidin.
- Memur başvurunuzu değerlendirir, parmak izi ve dijital fotoğrafınızı alır.
- Genellikle oturum izniniz aynı gün verilmez. İzni hazır olduğunda size posta ile yollarlar veya gelip almanızı söylerler. Bu süre birkaç hafta sürebilir.
Amaçlara Göre Özel Gereklilikler (Kısa Özet)
- Çalışma İzni: Tanınmış bir diploma, somut bir iş teklifi ve iş sözlemesi, Mavi Kart için belirli bir asgari maaş.
- Öğrenci İzni: Bir Almanya yüksekokuluna kabul, yıllık geçim masraflarını karşılayabileceğinizi gösteren bloke hesap (yaklaşık 11,500 Euro/yıl), sağlık sigortası.
- Aile Birleşimi İzni: Almanya’da oturan aile ferdinin oturum izni, yeterli konut büyüklüğü, geçimini sağlayabildiğini kanıtlaması ve temel Almanca bilgisi (genellikle A1 seviyesi). Eşler için evlilik belgesi, çocuklar için doğum belgesi.
- İş Arama İzni: Tanınmış bir üniversite diploması, geçimini sağlayacak maddi imkan.
Süresiz Oturum İzni (Niederlassungserlaubnis) için Genel Şartlar
Belirli bir süre (genellikle 5 yıl) Almanya’da yasal olarak yaşadıktan ve aşağıdaki şartları sağladıktan sonra başvurabilirsiniz:
- En az 5 yıl yasal oturum.
- Yeterli Almanca bilgisi (genellikle B1 seviyesi).
- Düzenli ve yeterli gelir (emeklilik maaşı hariç, en az 60 aylık emeklilik primi ödemiş olmak).
- Sağlık sigortası ve emeklilik sigortası.
- Yeterli konut.
- Alman hukuk düzenine uyum (örneğin, ciddi bir sabıka kaydının olmaması).
- Hayatını Almanya’da idame ettirebilecek temel bilgilere sahip olmak (“Orientierungskurs” bitirme belgesi).
Önemli Uyarılar
- Erken Harekete Geçin: Tüm süreçler aylar alabilir. Vize ve randevu için erken başvurun.
- Resmi Kaynaklara Güvenin: En güncel ve doğru bilgi için daima resmi kaynaklara başvurun:
- Almanya Federal Yabancılar Dairesi: www.bamf.de
- Almanya Ankara Büyükelçiliği: Türkiye’deki Alman Temsilcilikleri
- Dil: Almanca bilmek tüm süreçleri inanılmaz kolaylaştırır. Temel seviyede bile Almanca öğrenmeye başlamanızı şiddetle tavsiye ederim.
Bu genel bir rehberdir. Bireysel durumunuz, hangi şehre gideceğiniz ve mevzuattaki değişikliklere bağlı olarak gereklilikler farklılık gösterebilir. Her zaman için yetkili makamlardan bilgi alın.
